Strefa rodzica
Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej obchodzimy od 29 września do 3 października 2025 roku.
Pragniemy, aby nasza szkoła była miejscem, w którym każdy uczeń czuje się akceptowany, bezpieczny i szanowany.
Polsce od 29 września do 3 października 2025 roku odbywa się Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej, inicjatywa Ministerstwa Edukacji Narodowej skierowana do szkół, placówek oświatowych, a także dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Jej celem jest budowanie szkolnej kultury bezpieczeństwa, empatii i wzajemnego szacunku poprzez rozmowy, warsztaty oraz udostępnienie bezpłatnych materiałów edukacyjnych.
Zapraszamy do ciekawej lektury:
https://dokumenty.men.gov.pl/List-Ministra-Edukacji-do-rodzicow-SP-SPP-i-placowek-68c43e52296f5.pdf
https://dokumenty.men.gov.pl/SCIEZKA-POMOCY-DLA-RODZICA-przemoc-rowiesnicza-68c43ef1cb2e8.docx
PRZYDATNE TELEFONY OGÓLNOPOLSKIE
1
Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
116-111
Zadzwoń lub napisz, gdy coś Cię martwi, masz jakiś problem, nie masz z kim porozmawiać lub wstydzisz się o czymś opowiedzieć. Infolinia czynna całodobowo, czat internetowy w godzinach 14:00 – 22:00. Pomoc świadczona jest całkowicie bezpłatna.
2
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800 12 12 12
Tu możesz zadzwonić, gdy nie wiesz z kim porozmawiać, a coś bardzo Cię martwi. Możesz tam także zgłaszać takie sytuacje, które według Ciebie są niesprawiedliwe i masz poczucie, że ktoś zachował się nie tak jak powinien – np. złamał prawo. Telefon oraz czat są bezpłatne i czynne całodobowo, siedem dni w tygodniu.
3
Telefon i czat zaufania Towarzystwa Przyjaciół Dzieci – ogólnopolska linia pomocy psychologicznej dla dzieci i młodzieży.
800-119-119
Codziennie w godz. 14.00 – 22.00 dyżurują psycholodzy i pedagodzy
4
Oglólnopolska infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców, nauczycieli, pedagogów.
800-080-222
Całodobowa, bezpłatna, ogólnopolska infolinia, dyżury psychologów, pedagogów i prawników
5
Nagle Sami – dla osób po stracie
800-108-108
Telefon wsparcia działa w dni powszednie od 14:00 do 20:00. Linia adresowana jest do wszystkich osób w żałobie, które potrzebują pomocy. Dzwoniący mogą anonimowo porozmawiać o swojej sytuacji, otrzymać wsparcie, zasięgnąć porady. Zadaniem dyżurujących psychologów jest podejmować interwencje w sytuacjach nagłych, a także pomagać w podejmowaniu decyzji o ewentualnej dalszej terapii.
6
Tumbolinia – pomoc w żałobie
800111123
Pomoc telefoniczna dla dzieci i nastolatków przeżywających stratę i żałobę, a także informacje dla ich rodziców, opiekunów i nauczycieli. Linia czynna od poniedziałku do piątku w godz 12:00 – 18:00. Pomoc online dostępna na stronie www.tumbopomaga.pl
7
Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”
801-120-002
Zadzwoń, jeśli ktoś w Twojej rodzinie krzywdzi Cię – bije lub obraża. Możesz tam opowiedzieć o swojej sytuacji i dowiedzieć się gdzie szukać pomocy w Twoim otoczeniu. Bezpłatna pomoc dostępna przez całą dobę.
8
Kryzysowy Telefon Zaufania - wsparcie i porady psychologiczne
116-123
Skorzystaj z niego, jeśli jesteś osobą dorosłą i przeżywasz trudności osobiste, nie potrafisz poradzić sobie ze swoim zmartwieniem. Możesz tam dzwonić od poniedziałku do piątku od godz. 14.00 do 22.00 (połączenie bezpłatne).
9
Policyjny Telefon Zaufania ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
800-120-226
Pod tym numerem telefonu można uzyskać wsparcie w sytuacji przemocy w rodzinie. Specjaliści obsługujący linię udzielają informacji na temat procedury "Niebieskiej Karty", np. jakie inne podmioty poza policją, mogą ją założyć. Telefon jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 9.30 - 15.30 (połączenie bezpłatne).
10
Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
800-702-222
Linia jest linią całodobową i bezpłatną dla osób dzwoniących. W Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego pod telefonem, mailem i czatem dyżurują psycholodzy Fundacji ITAKA udzielający porad i kierujący dzwoniące osoby do odpowiedniej placówki pomocowej w ich regionie. Więcej na: https://czp.org.pl/index.php/course/centrum-wsparcia-dla-osob-w-stanie-kryzysu-psychicznego/
11
Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawach bezpieczeństwa dzieci.
800-100-100
Bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania i pomocy dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności wynikające z problemów i zachowań ryzykownych takich jak: agresja i przemoc w szkole, cyberprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystywanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, uzależnienia, depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. Infolinia czynna w godzinach 12:00 – 15:00 od poniedziałku do piątku.
12
Telefon alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia
999 lub 112
Więcej przydatnych informacji o tym jak poradzić sobie w kryzysie znajdziesz na
stronie „ Życie warte jest rozmowy” www.zwjr.plCzytanie na głos: zaszczep pociechom miłość do książek
Zalety i praktyczne porady dotyczące czytania z dzieckiem
Idealne wspomnienie z dzieciństwa? Mięciutki koc, kubek kakao, wygodne miejsce na kolanach rodzica i jego ciepły głos przenoszący cię w świat opowieści, pełen emocjonujących zwrotów akcji i niezwykłych stworzeń. Choć wielu z nas zachowało w pamięci takie momenty, nie zawsze zdajemy sobie sprawę z ich ogromnej wagi. Najnowsze badania pokazują, że czytanie na głos potrafi wspierać rozwój już kilkumiesięcznych niemowląt – i to na wielu płaszczyznach! Maluchy, których rodzice regularnie sięgają po książeczki szybciej zaczynają gaworzyć i mówić, mają bogatsze słownictwo, bujniejszą wyobraźnię i lepszą zdolność koncentracji. Co więcej taka forma spędzania czasu sprawia, że poświęcasz dziecku całą swoją uwagę, a co za tym idzie, zaspokajasz ważną dla niego emocjonalną potrzebę budowania więzi. W naszym artykule szczegółowo wyjaśniamy, dlaczego warto czytać dzieciom i jak sprawić, by książki na dobre zagościły w waszej codzienności.
Czytanie na głos a nauka czytania: jak wychować małego czytelnika?
Najmłodsze dzieci uczą się przez naśladowanie rodziców. Dlatego wspólna lektura w naturalny i niewymuszony sposób przygotuje im grunt pod przyszłą naukę samodzielnego czytania. Oswajanie kilkulatków z książkami rozwija ich zdolności poznawcze i tworzy nowe połączenia między neuronami. W praktyce oznacza to, że maluchy, które regularnie słuchają bajek i wierszyków szybciej uczą się czytać, a nierzadko też lepiej radzą sobie z przyswajaniem innych umiejętności.
Wiele badań dowodzi, że ojcowie czytają swoim dzieciom średnio rzadziej niż matki. Okazuje się, że najczęściej w tej roli występują mamy i babcie. Z tego też powodu Fundacja Powszechnego czytania rozpoczęła akcję #TataTeżCzyta, mającą na celu zachęcenie ojców do częstszego czytania z dzieckiem. Takie zmiany, pokażą pociechom, że czytanie to coś uniwersalnego, a różnorodne gusta i temperamenty innych członków rodziny wzbogacą czytelnicze doświadczenia malucha.
Codzienne czytanie dzieciom wzbogaca ich słownictwo
Podczas wspólnego czytania twoje dziecko styka się z mnóstwem nowych słów i pojęć. Znaczenie niektórych z nich poznaje podświadomie z kontekstu, inne wymagają twoich wyjaśnień i stają się pretekstem do rozmów na przeróżne tematy. W ten sposób maluch niemal bezwiednie wzbogaca swoje słownictwo oraz ćwiczy umiejętność spontanicznego tworzenia dłuższych wypowiedzi. W efekcie często potrafi budować nieco bardziej złożone zdania i wyrażać się z większą precyzją niż rówieśnicy.
Głośne czytanie dzieciom poprawia ich zdolność koncentracji
Aby nie stracić wątku opowieści, twoja pociecha musi opanować sztukę uważnego słuchania. Czytanie dzieciom, pomaga im przy okazji przyzwyczajać się do skupienia uwagi na konkretnej czynności przez dłuższą chwilę. Ćwiczenie tej umiejętności zaprocentuje w innych dziedzinach życia, a poznanie zakończenia wciągającej historii wynagrodzi cierpliwość każdego brzdąca.
Czytanie z dzieckiem jest źródłem wiedzy
Od lwa, który robi „wrrrau“ po budowę rakiety kosmicznej – książki przenoszą maluchy do innych, fascynujących i niezwykłych światów, często zupełnie odmiennych od naszej codzienności. Dzięki nim dzieci od najmłodszych lat dowiadują się, że rzeczywistość jest kolorowa, istnieją różne punkty widzenia, a wiedzę można przyswajać w ciekawy i przyjemny sposób.
Czytanie dzieciom uczy logicznego myślenia
Już najprostsze kartonowe książeczki z obrazkami rozwijają zdolności poznawcze małych czytelników. Za każdym razem, gdy dziecko uczy się nowego słowa w jego mózgu powstają nowe połączenia neuronowe, odpowiedzialne m.in. za umiejętność logicznego myślenia. Im bardziej skomplikowana fabuła opowieści, tym uważniej twoja pociecha musi się w nią wsłuchać, by wyłapać ważne szczegóły, połączyć fakty i np. rozwikłać zagadkę. Dlatego też czytanie pozwala ćwiczyć jej rozumienie ciągów przyczynowo-skutkowych.
Wspólne czytanie z dzieckiem ułatwia im naukę samodzielnego czytania
Czytanie na głos pomaga kilkulatkom doskonalić niemal wszystkie umiejętności, odpowiadające później za dobre wyniki w nauce. W rozpoczęciu samodzielnego czytania przydają się szczególnie zdolności: koncentracji, spostrzegawczości, logicznego myślenia i zapamiętywania, które u dzieci oswajanych z książkami są stopniowo i systematycznie rozwijane.
- Maluchy śledzą wzrokiem czytany tekst i od najmłodszych lat poznają kształt liter. Stopniowo zaczynają kojarzyć brzmienie poszczególnych znaków, a z czasem całych słów.
- Kilkulatkom łatwiej jest przeczytać słowo, które już wielokrotnie słyszały i które potrafią umieścić w odpowiednim kontekście.
- Wspólne czytanie sprawia dzieciom radość i powoduje, że książki kojarzą im się z czymś przyjemnym.
Nie tylko bajki na dobranoc, a codzienny rozwój: co daje czytanie książek dzieciom?
Każdy rodzic wie, że odpowiednia książka potrafi zdziałać cuda przy usypianiu małego urwisa. Nikt też nie wątpi w edukacyjny walor czytania dzieciom na głos. Ale okazuje się, że kryje się za nim dużo więcej! Korzyści dla najmłodszych czytelników wykraczają poza szkolne mury i przejawiają się w bardzo różnych dziedzinach życia.
- Silniejsze więzi: wspólne czytanie to dla wielu rodzin bezcenny moment zatrzymania się w wirze codziennych obowiązków i skupienia się na tu i teraz. Szczególnie zapracowani rodzice traktują te chwile jako okazję do pokazania dzieciom, że są ważne, bezpieczne i zasługują na ich uwagę.
- Wyciszenie: twoja dziecko biega, skacze i pozostaje w ciągłym ruchu. Starasz się więc zapewnić mu możliwość spożytkowania pokładów energii. Jednak zdarza się, że dla równowagi wszyscy potrzebujecie odrobiny spokoju. Wtedy właśnie z pomocą przychodzą książki, które pozwalają utrzymać w ryzach nawet największych rozrabiaków.
- Rozwiązywanie konfliktów: bohaterowie książek dla dzieci często muszą mierzyć się z codziennymi problemami i konfliktami. Za pośrednictwem ich przygód twoja pociecha podświadomie uczy się, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach i nabiera wiary we własne siły i kompetencje.
- Empatia: fikcyjne opowieści pozwalają też wejść w cudze buty i zmierzyć się z odmiennym punktem widzenia. Mali czytelnicy stykają się w nich z różnymi trudnościami, okolicznościami i postaciami, których nie znają z codziennego życia. Stawianie się w sytuacji książkowych bohaterów rozwija wrażliwość maluchów na uczucia innych. W ten sposób dzieci uczą się empatii, która, jako niezwykle ważna kompetencja społeczna, przydaje się w całym dorosłym życiu.
Upewnij się, że czytasz tekst na tyle powoli i wyraźnie wymawiasz wszystkie słowa, tak aby twoje dziecko mogło go śledzić bez wysiłku. Dzięki temu nie straci ono wątku opowieści, a także łatwiej zapamięta nowo poznane słowa i zwroty.
Wspólne czytanie: spraw, by stało się codziennym rytuałem
Podoba ci się pomysł włączenia głośnej lektury do waszej rodzinnej rutyny, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać? Wciąż zastanawiasz się, kiedy zacząć czytać dziecku oraz jakie książki dla dzieci do czytania sprawdzą się najlepiej? Wypróbuj poniższe sprawdzone sztuczki, a nim się obejrzysz twoje pociechy same zaczną przynosić ci książeczki, wdrapywać się na kolana i domagać czytania na głos.
- Upewnij się, że nic nie będzie was rozpraszać: przytulna atmosfera, spokój i cisza to twoi ogromni sprzymierzeńcy. Ustal, że podczas wspólnego czytania telewizor, radio, komórka i inne „rozpraszacze” nie są mile widziane. Skup całą swoją uwagę na dziecku i razem zanurzcie się w snutej opowieści.
- Znajdź właściwy moment: dobrze sprawdza się głośne czytanie o stałej porze dnia. Dla wielu rodzin jest to np. ostatnie pół godziny przed położeniem pociechy do łóżka. Odpowiednio dobrana historia pomoże jej zarazem wyciszyć się i przygotować do snu. Ale to nie jedyna możliwość. Książki w magiczny sposób skracają też czas np. czekania w kolejce lub podróży pociągiem, autobusem czy tramwajem.
- Weź pod uwagę życzenia i preferencje dziecka: wybierając materiały do czytania, kieruj się upodobaniami twojej pociechy. Nawet najbardziej sceptycznie nastawiony maluch w mig przełamie się do wspólnej lektury książeczki na temat, który go aktualnie fascynuje. Dinozaury, jednorożce, strażacy, a może klasyczne baśnie o księżniczkach? Kiedy raz rozniecisz u dziecka iskierkę zainteresowania czytaniem, będzie się ona tlić przez całe jego życie.
- Czytaj z zaangażowaniem i odpowiednią modulacją: nawet jeśli powątpiewasz w swoje zdolności aktorskie, spróbuj czytać w ożywiony sposób, dostosowując głośność i tempo wypowiedzi do opisywanej sytuacji. Spróbuj odrobinę zmieniać tembr głosu naśladując różnych bohaterów. Nie przejmuj się ostatecznym efektem – twój maluch i tak będzie zachwycony!
- Zachęcaj dziecko do interakcji: chociaż umiejętność skupionego słuchania też jest ważna, badania pokazują, że im więcej elementów zabawy wkrada się do lektury, tym silniej oddziałuje ona na mózg malucha. Do prostych sztuczek na interaktywne czytanie należą: zadawanie pytań otwartych, wspólne opisywanie obrazków lub pozwalanie dziecku na dopowiadanie kwestii bohaterów, części rymowanek itp.
- Puść wodze fantazji: wasza czytelnicza przygoda nie musi skończyć się wraz z zamknięciem książki. Zachęć malucha do rozmowy o bajce. Czy spodobało mu się jej zakończenie? Co zrobiłoby na miejscu bohaterów? A może ma pomysł na dalszą część opowieści? Możesz też spróbować omówić trudniejsze uczucia pojawiające się w lekturze (np. smutek, złość) lub znaleźć w niej analogię do waszej rzeczywistości („Misia chodzi do przedszkola tak jak ty”).
Nie musisz przy każdej lekturze wspinać się na wyżyny twoich zdolności aktorskich. W czytaniu na głos dzieciom dużo bardziej liczy się bliskość i porozumienie między tobą a maluchem, którego nie zastąpi odtworzenie z głośników nawet najbardziej znakomitego słuchowiska.
Czytanie na głos dzieciom: najczęstsze pytania i wątpliwości
Każdy rodzic chce dla swojej pociechy tego, co najlepsze. Czasami trudno jest jednak połapać się w gąszczu teorii dotyczących wychowania dzieci, a kwestia głośnego czytania nie należy tutaj wcale do wyjątków. Poniżej odpowiadamy na kilka najczęściej zadawanych pytań.
Kiedy zacząć czytać dziecku?
Kiedy zacząć czytać dziecku?
Po jakie książki dla dzieci do czytania sięgnąć?
Po jakie książki dla dzieci do czytania sięgnąć?
Jak często i ile czytać dzieciom na głos?
Jak często i ile czytać dzieciom na głos?
Podsumowanie: czytanie na głos dzieciom ma duże znaczenia dla ich rozwoju
Regularne czytanie dziecku na głos w naturalny sposób pobudza jego motywację do stawiania pierwszych kroków w świecie książek. W ten sposób przygotowujesz maluchowi grunt pod samodzielna naukę rozpoznawania liter i łączenia ich w słowa. Mózg małego czytelnika będzie już miał zakodowane pozytywne skojarzenia z narracjami: bliskość, przyjemność, zabawę, żarty i wspólne wygłupy. Zwiększasz tym samym szansę, że przyszły uczeń nie potraktuje szkolnych lektur wyłącznie jak uciążliwego zadania do odhaczenia. Pamiętaj, że liczy się każdy moment, który możesz poświęcić na głośne czytanie dziecku w zabieganej codzienności, nawet gdyby miało nim być zaledwie 5 minut wspólnego pochylenia się nad książką.